Με βάση τα σημερινά δεδομένα αυτό το ξεκαθάρισμα θα γίνει σε βάρος του περιβάλλοντος της Κρήτης και της καθημερινότητας των πολιτών και όλοι ελπίζουν στην αξιοποίηση λύσεων, οι οποίες έχουν προταθεί, προκειμένου και η Κρήτη να καλυφθεί ενεργειακά και να γίνει αυτοδύναμη, αλλά και να υπάρξει αξιοποίηση του μεγάλου δυναμικού που έχει το νησί.
Μια από τις λύσεις του μέλλοντος αποτελούν τα υβριδικά πάρκα, τα οποία θα δώσουν την ώθηση που θέλει το νησί στον τομέα των ΑΠΕ και παράλληλα δε θα επιβαρύνουν το περιβάλλον.
Ως υβριδικός σταθμός ορίζεται κάθε σταθμός παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας που: Χρησιμοποιεί μία, τουλάχιστον, μορφή ΑΠΕ. Η συνολική ενέργεια που απορροφά από το δίκτυο, σε ετήσια βάση, δεν υπερβαίνει το 30% της συνολικής ενέργειας που καταναλώνεται για την πλήρωση του συστήματος αποθήκευσης του σταθμού αυτού. Η μέγιστη παραγωγή των μονάδων ΑΠΕ δεν μπορεί να υπερβαίνει την εγκατεστημένη ισχύ των μονάδων αποθήκευσης του σταθμού αυτού προσαυξημένη κατά ποσοστό μέχρι 20%.
Όλοι οι αδειοδοτημένοι υβριδικοί σταθμοί χρησιμοποιούν σαν μορφή ΑΠΕ την αιολική ενέργεια και σαν σύστημα αποθήκευσης δύο δεξαμενές με υψομετρική διαφορά μεταξύ τους και εργαζόμενο αποθηκευτικό μέσο το νερό.
Προκύπτει λοιπόν ότι τα υβριδικά στην μορφή που έχουν προταθεί στην Κρήτη, αποθηκεύουν την παραγωγή από την αιολική ενέργεια σε δεξαμενές νερού και κατόπιν μέσω υδροστροβίλων παράγουν εγγυημένη ενέργεια.
Ο κ. Μανόλης Νικηφοράκης , πρόεδρος και Διευθύνοντας Σύμβουλος της Υδροαιολικής Κρήτης μιλά στην «Τ» για αυτή τη μορφή συστημάτων και αναλύει τα προτερήματα τους, σε σχέση με τη βελτίωση της καθημερινότητας των πολιτών, σε συνδυασμό με την αξιοποίηση του ενεργειακού δυναμικού και φυσικά την προστασία του περιβάλλοντος.
Για τους περισσότερους η έννοια του υβριδικού σταθμού είναι άγνωστη λέξη. Τι είναι ο υβριδικός σταθμός και ποια τα πλεονεκτήματα τους σε σχέση με άλλες μορφές ΑΠΕ;
«Είναι πολύ απλά ένας σταθμός παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ με ταυτόχρονη αποθήκευση ενέργειας και ανάκτησή της τις ώρες αιχμής. Δηλαδή έχουμε έναν ή περισσότερους αιολικούς σταθμούς συνοδευόμενους από ένα σύστημα αναστρέψιμου αντλητικού - υδροηλεκτρικού το οποίο χρησιμοποιείται για την αποθήκευση ενέργειας που στην συνέχεια την χρησιμοποιούμε τις ώρες αιχμής. Το κύριο πλεονέκτημά τους είναι ότι είναι μονάδες «ελεγχόμενης» παραγωγής δηλαδή μπορούν να προσφέρουν ενέργεια στο σύστημα όποτε και αν το σύστημα την χρειάζεται. Αποτρέπουν έτσι την εγκατάσταση επιπλέον συμβατικών πετρελαϊκών μονάδων. Ειδικά οι σταθμοί με αναστρέψιμα υδροηλεκτρικά μπορούν να παρέχουν και πλήθος «επικουρικών υπηρεσιών» όπως λέγονται, βελτιώνουν δηλαδή την ποιότητα και την ασφάλεια παροχής ηλεκτρικής ενέργειας στους καταναλωτές».
Κάνετε λόγο για βελτίωση της ποιότητας του ηλεκτρικού ρεύματος; Πως επιτυγχάνεται αυτή, μέσα από ένα τέτοιο σύστημα;
«Για παράδειγμα, κάθε φορά που ανοίγει ή κλείνει ένας διακόπτης κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος, μια μονάδα παραγωγής θα πρέπει να αυξήσει λίγο την παραγωγή της ώστε να ανταποκριθεί στο άνοιγμα του διακόπτη. Αν τώρα ξαφνικά ανοίξουν ή κλείσουν πολλοί διακόπτες μαζί είναι πιθανόν το σύστημα παραγωγής να μην μπορεί να ανταποκριθεί, με αποτέλεσμα να υπάρξουν «περικοπές φορτίου» δηλαδή διακοπές ηλεκτρικού ρεύματος. Επειδή οι υδροηλεκτρικές μονάδες είναι μονάδες ταχύτατης αντίδρασης περιορίζουν τα φαινόμενα των διακοπών του ηλεκτρικού ρεύματος.
Με ποιο τρόπο μπορεί να διασφαλιστεί η ασφάλεια του ηλεκτρικού συστήματος της Κρήτης; Γιατί μιλάμε για ένα σύστημα ευαίσθητο, το οποίο λειτουργεί σε οριακό επίπεδο.
«Ας υποθέσουμε την περίπτωση γενικού Black Out, δηλαδή ολικής διακοπής του ηλεκτρικού ρεύματος, επειδή οι υδροηλεκτρικές γεννήτριες σε αντίθεση με άλλες συμβατικές πετρελαϊκές μονάδες δεν χρειάζονται βοηθητικό ρεύμα για να ξεκινήσουν, ξεκινούν από μόνες του παρέχοντας βοηθητικό ρεύμα στις άλλες μονάδες που έχουν σταματήσει για την εκκίνηση τους και με αυτό τον τρόπο γίνεται ταχύτερα η επανεκκίνηση όλου του συστήματος. Πέραν του ότι αποφεύγονται πολλά Black Out, επιπρόσθετα περιορίζεται πολύ η διάρκειά τους αν συμβούν».
Γιατί δεν έχουμε μέχρι σήμερα υβριδικά συστήματα; Όπως τα περιγράφετε πρόκειται για πολύ μεγάλα έργα. Γιατί μέχρι τώρα δεν έχει προχωρήσει κανένα;
«Κατ’ αρχήν πρόσφατα χορηγήθηκε άδεια παραγωγής συνολικής εγγυημένης ισχύος γύρω στα 100 MW, και αναμένονται και άλλοι. Η αλήθεια είναι ότι επί σχεδόν μια δεκαετία «διυλίζαμε τον κώνωπα» μέχρι να ξεκαθαριστεί το καθεστώς αδειοδότησης και λειτουργίας τους. Είναι μεγάλες επενδύσεις με πρωτοποριακή τεχνολογία και πέρασαν πολλά έτη ώστε οι αρμόδιοι να τα προωθήσουν. Ακόμη βρισκόμαστε σε στάδιο αδειοδότησης αντιμετωπίζοντας την γραφειοκρατία».
Με το νερό που απαιτείται τι γίνεται; Υπάρχει κατανάλωση;
«Πρόκειται για μύθο, οι υβριδικοί σταθμοί δεν καταναλώνουν νερό, το ανακυκλώνουν, μεταφέρουν την ίδια ποσότητα νερού από την μια δεξαμενή στην άλλη. Η μόνη ποσότητα νερού που απαιτείται, πέραν της αρχικής πλήρωσης, είναι αυτή για την αναπλήρωση των εξατμίσεων που είναι ελάχιστη καθόσον δέχονται ετήσια και τις τοπικές βροχοπτώσεις. Οι ηλιοθερμικοί σταθμοί για παράδειγμα εφόσον είναι υδρόψυκτοι απαιτούν πολύ μεγάλες ποσότητες νερού».
Τελικά, τα όσα ακούγονται για τους«Ηλιοθερμικούς σταθμούς» σε σχέση με τους υβριδικούς ισχύουν;
«Όχι οι ηλιοθερμικοί σταθμοί έχουν δυνατότητα αποθήκευσης λίγων ωρών και δεν έχουν τα οφέλη της υδροηλεκτρικής γεννήτριας».
===========================================================================
Η διασύνδεση με το καλώδιο
Τελευταία γίνεται μεγάλη συζήτηση για την διασύνδεση της Κρήτης με καλώδιο. Πώς σχολιάζετε όλη αυτή την κατάσταση;
«Έχουμε και εμείς υποβάλλει σχετική πρόταση για διασύνδεση της Κρήτης. Όμως θα πρέπει να γίνουν κατανοητά από όλους τα παρακάτω:
Η διασύνδεση της Κρήτης είναι ένα έργο εξαιρετικά δαπανηρό και σύνθετο και η υλοποίησή για πολλούς τεχνικούς και αδειοδοτικούς λόγους, θα απαιτήσει από 7 έως 10 έτη. Άρα δεν πρόκειται για λύση που απαιτεί η ασφάλεια του συστήματος τα επόμενα έτη.
Η διασύνδεση της Κρήτης δεν θα λειτουργήσει σαν υποκατάστατο παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας πάνω στην Κρήτη, αλλά μόνο σαν πρόσθετη ασφάλεια και εξισορρόπηση του συστήματος της Κρήτης καθώς και για υποβοήθηση της εγκατάστασης αιολικών πάρκων.
Προϋπόθεση για την υλοποίηση της δαπανηρής διασύνδεσης αποτελεί η υλοποίηση προηγούμενως των υβριδικών σταθμών με άντληση και αποταμίευση ενέργειας για λόγους που δεν θα επεκταθούμε σε αυτή τη συνέντευξη. Σύντομα όμως θα δώσουμε σχετική μελέτη για την εξέλιξη του ηλεκτρικού συστήματος της Κρήτης μέχρι το 2020, με παραγωγή από ΑΠΕ και όχι από πετρελαϊκές μονάδες».
Κάποιοι περιγράφουν την Κρήτη ως ένα παρθένο μέρος, ιδανικό για την ανάπτυξη αιολικών συστημάτων. Βλέπουμε όμως ότι σήμερα τα έργα αυτά που αναπτύσσονται ή πρόκειται να αναπτυχθούν είναι πάρα πολλά.
«Θεωρητικά με βάση τον χωροταξικό στην Κρήτη χωροθετούνται μέχρι και 12.000MW. εμείς θεωρούμε ότι από αυτά γύρω στα 4.000ΜW δεν θα έχουν περιβαλλοντικά προβλήματα. Σε κάθε περίπτωση την επόμενη δεκαετία δεν φαίνεται να υπερβούμε τα 2.000MW. Μακάρι όλα τα έργα να υλοποιηθούν, ώστε σε καιρό κρίσης να βοηθήσουν στην ανάπτυξη του τόπου. Εμείς πάντως θα συνεισφέρουμε στην ανάπτυξη των ΑΠΕ, μελετούμε συστηματικά τους υβριδικούς σταθμούς επί σχεδόν μια δεκαετία και ευελπιστούμε ότι θα θέσουμε σε λειτουργία τον πρώτο. Δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι το αιολικό δυναμικό της Κρήτης είναι μια περιβαλλοντικά φιλική εγχώρια πηγή ενέργειας που οφείλουμε να εκμεταλλευτούμε μειώνοντας την εισαγωγή και κατανάλωση του ρυπογόνου ηλεκτρικού».
========================================================================
Ποιες οι επιπτώσεις για τον άνθρωπο
Πολλοί πάντως καταλογίζουν ότι με την ανάπτυξη των ΑΠΕ τελικά ο καταναλωτής θα επιβαρυνθεί με αυξήσεις στον λογαριασμό της ΔΕΗ.
«Αυτό ειδικά για την Κρήτη στην οποία το κόστος παραγωγής είναι υψηλότατο δεν ισχύει. Αντιθέτως και μέχρι τώρα τα αιολικά μειώνουν το συνολικό κόστος παραγωγής. Θα πρέπει να στηριχτούμε στην εγχώρια καθαρή και ανεξάντλητη πηγή ενέργειας που είναι ο αέρας και ο ήλιος. Σύντομα με την αύξηση της τιμής του πετρελαίου, όλα τα ΑΠΕ θα αποδειχθούν πολύ φθηνότερα. Ήδη το ράλι στο πετρέλαιο αρχίζει σιγά-σιγά» .
Θα υπάρξουν επιπτώσεις στο περιβάλλον ή υποβάθμιση του τοπίου; Έχουμε δει περιπτώσεις που έχουν γίνει λάθη στη διαχείριση των ενεργειακών συστημάτων.
«Το ζητούμενο είναι να εφαρμοστεί πλήρως η περιβαλλοντική Νομοθεσία που είναι αυστηρή όπως σε κάθε δραστηριότητα. Οι επιπτώσεις όμως από τα αιολικά πάρκα είναι ελάχιστες, δεν ρυπαίνουν όπως οι πετρελαϊκές μονάδες, ενώ το ότι παράγουν καθαρή ενέργεια έχει περιβαλλοντικά φιλική επίπτωση. Ιδιαίτερα στο φαινόμενο του θερμοκηπίου και στην αποφυγή των ρύπων των θερμικών μονάδων. Πιστεύω ότι τα υβριδικά συστήματα και γενικά η ανάπτυξη συστημάτων αποθήκευσης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας θα οδηγήσουν την Κρήτη να είναι τροφοδοτούμενη ολοένα και περισσότερο από ΑΠΕ, η άλλη λύση μακροπρόθεσμα είτε μας αρέσει είτε όχι είναι νέες συμβατικές πετρελαϊκές μονάδες και τα πυρηνικά που ρυπαίνουν ανεπανόρθωτα τον πλανήτη. Η Κρήτη μπορεί να πρωτοπορήσει στην ανανεώσιμη ενέργεια και να καταστεί ενεργειακά αυτοδύναμη στηριζόμενη στο εγχώριο ανανεώσιμο δυναμικό της».
Μια από τις λύσεις του μέλλοντος αποτελούν τα υβριδικά πάρκα, τα οποία θα δώσουν την ώθηση που θέλει το νησί στον τομέα των ΑΠΕ και παράλληλα δε θα επιβαρύνουν το περιβάλλον.
Ως υβριδικός σταθμός ορίζεται κάθε σταθμός παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας που: Χρησιμοποιεί μία, τουλάχιστον, μορφή ΑΠΕ. Η συνολική ενέργεια που απορροφά από το δίκτυο, σε ετήσια βάση, δεν υπερβαίνει το 30% της συνολικής ενέργειας που καταναλώνεται για την πλήρωση του συστήματος αποθήκευσης του σταθμού αυτού.
